Trong bối cảnh nhiều khó khăn cho hoạt động sản xuất kinh doanh và việc làm của người dân, đặc biệt là thanh niên công nhân tại TP. Hồ Chí Minh, việc hỗ trợ họ tìm kiếm và giữ vững việc làm là một trong những nhiệm vụ quan trọng của các cơ quan chức năng và các tổ chức xã hội. Bài luận này sẽ phân tích tình hình việc làm của thanh niên công nhân TP. Hồ Chí Minh trong đại dịch, những thách thức và cơ hội mà họ đang đối mặt, và đề xuất một số giải pháp hỗ trợ họ tìm việc hiệu quả.
Tình hình việc làm của thanh niên công nhân TP. Hồ Chí Minh trong đại dịch
TP. Hồ Chí Minh là trung tâm kinh tế lớn nhất cả nước, thu hút hàng triệu lao động từ các tỉnh thành khác đến sinh sống và làm việc, trong đó có nhiều thanh niên công nhân. Theo số liệu của Sở Lao động – Thương binh và Xã hội TP. Hồ Chí Minh, tính đến cuối năm 2020, thành phố có khoảng 4,58 triệu lao động, trong đó có 1,5 triệu lao động trong lĩnh vực công nghiệp và xây dựng, chiếm 32,7% tổng số lao động. Thanh niên công nhân là một phần quan trọng của lực lượng lao động này, góp phần vào sự phát triển kinh tế – xã hội của thành phố và cả nước.
Tuy nhiên, do ảnh hưởng của kinh tế, nhiều doanh nghiệp phải giảm sản lượng, ngừng hoạt động hoặc phá sản, dẫn đến việc mất việc làm hoặc giảm thu nhập cho hàng trăm nghìn lao động, trong đó có thanh niên công nhân. Theo báo cáo của Sở Lao động – Thương binh và Xã hội TP. Hồ Chí Minh, trong 6 tháng đầu năm 2021, có khoảng 181.000 lao động bị ảnh hưởng bởi Covid-19, trong đó có 91.000 lao động bị mất việc làm hoàn toàn và 90.000 lao động bị giảm giờ làm việc hoặc nghỉ việc không lương. Đa số lao động bị ảnh hưởng là những người làm việc trong các ngành công nghiệp chế biến, sản xuất, dịch vụ và thương mại.
Thanh niên công nhân là một trong những nhóm lao động bị ảnh hưởng nặng nề , không chỉ về mặt kinh tế mà còn về mặt xã hội và tâm lý. Nhiều thanh niên công nhân không có kỹ năng chuyên môn cao, không có bằng cấp hoặc chứng chỉ nghề, không có kinh nghiệm làm việc lâu dài, không có hợp đồng lao động bảo đảm, không có bảo hiểm xã hội hoặc bảo hiểm thất nghiệp, và không có nguồn lực dự phòng để đối phó với khủng hoảng. Họ cũng phải đối mặt với những khó khăn về nơi ở, đi lại, sinh hoạt và chăm sóc sức khỏe trong bối cảnh giãn cách xã hội. Nhiều thanh niên công nhân cảm thấy mất phương hướng, lo lắng, trầm cảm và thiếu tự tin khi tìm kiếm việc làm mới.
Những thách thức và cơ hội mà thanh niên công nhân TP. Hồ Chí Minh đang đối mặt
Trước tình hình việc làm khó khăn , thanh niên công nhân TP. Hồ Chí Minh đang đối mặt với nhiều thách thức nhưng cũng có nhiều cơ hội để vượt qua và phát triển.
Một trong những thách thức lớn nhất là sự thay đổi của thị trường lao động, yêu cầu lao động phải có năng lực thích ứng cao, linh hoạt chuyển đổi nghề nghiệp và nâng cao kỹ năng chuyên môn. Theo báo cáo của Ngân hàng Thế giới, Covid-19 đã tăng tốc quá trình chuyển dịch kinh tế từ các ngành lao động chất lượng thấp sang các ngành lao động chất lượng cao, từ các ngành dựa vào lao động thủ công sang các ngành dựa vào công nghệ số và sáng tạo. Điều này đòi hỏi lao động phải có khả năng sử dụng công nghệ thông tin, giao tiếp, làm việc nhóm, giải quyết vấn đề và học tập suốt đời. Tuy nhiên, nhiều thanh niên công nhân không đáp ứng được những yêu cầu này do thiếu học vấn, kỹ năng và kinh nghiệm.
Một thách thức khác là sự thiếu hụt của các dịch vụ hỗ trợ việc làm cho thanh niên công nhân. Theo một nghiên cứu của Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Xã hội (SDRC), chỉ có 16% thanh niên công nhân được tiếp cận với các dịch vụ hỗ trợ việc làm của Nhà nước, trong khi 84% không biết hoặc không được tiếp cận. Các dịch vụ hỗ trợ việc làm bao gồm cung cấp thông tin việc làm, tư vấn nghề nghiệp, đào tạo nghề, giới thiệu việc làm, hỗ trợ khởi nghiệp và bảo hiểm thất nghiệp. Nhiều thanh niên công nhân không biết đến các dịch vụ này hoặc không được tiếp cận do các nguyên nhân như thiếu thông tin, thiếu tiền bạc, thiếu thời gian, thiếu sự quan tâm của doanh nghiệp và cơ quan chức năng.